Javascript là một ngôn ngữ phức tạp hơn HTML. Trong khi HTML là ngôn ngữ Markup, Javscript là một ngôn ngữ lập trình.
Giới thiệu:
Javascript là một ngôn ngữ phức tạp hơn HTML. Trong khi HTML là ngôn ngữ Markup, Javscript là một ngôn ngữ lập trình. Nếu ta không quen với lập trình, chúng ta sẽ bối rối (ít nhất là với tôi). Có quá nhiều từ trong ngôn ngữ này. Nếu có nhớ hết chúng chắc cái đầu sẽ lùng bùng, thay vì vậy, chúng ta nên tập trung vào các điểm chính sau:
Object, method, Properties, Values là gì và tham chiếu ra sao.
Khi nào thì ứng dụng event handlers.
Cú pháp để viết các functions.
Nắm được kiến thức này, hy vọng rằng chúng ta có thể hiểu ngôn ngữ Javascript, ngay cả không cần thiết phải học hết mỗi lệnh, mỗi hàm . Cũng như HTML, chúng ta không cần phải bao quát hết tất cả các tag, nhưng nắm đủ kiến thức để học thêm nhiều kiến thức về lập trình mà chúng ta cần.
Javascript và Java.
Bạn muốn học Javascript nhưng bạn chưa biết gì hoặc biết chút xíu về ngôn ngữ này. Trước khi bắt đầu học những điều mới mẻ của Javascript, bạn cần tìm hiểu những khác nhau giữa Javascript và Java.
Cả Javascript và Java là ngôn ngữ lập trình được sử dụng rộng rãi trong thiết kế và phát triển Web. Bởi vì tên gọi gần giống nhau, có thể bạn cho rằng cả hai là một và giống nhau. Nhưng:
1-Java:
Java là ngôn ngữ lập trình tương tự C++. Chúng ta có thể quen với một vài ứng dụng nhúng Java(chương trình Java applets viết bằng Java và chỉ chạy trên trình duyệt) trên các trang Web. Nhưng applets chỉ là phần giới hạn rất nhỏ trong vô vàn khả năng của ngôn ngữ Java. Thực sự, Java nguyên thủy được phát triển để sử dụng lập trình cho các phần mềm như xử lý chữ (word processing), máy tính, máy vi tính trên xe hơi, đồng hồ, thiết bị PDA( Personal Digital Assisstant), lò vi ba (microwave)... Một phần mục đích của Java là tạo ra một ngôn ngữ có thể sử dụng trên đa tầng (platforms) như các ví dụ nêu trên. Nhưng, trong quá trình phát triển ngôn ngữ này, các lập trình viên đã thấy rằng Java cũng hòan hảo cho Internet nữa bởi vì sự đa dạng của cấu hình tồn tại trên Internet như UNIX, Windows, Macintosh, Next, OS2...
Những người phát triển Java dựa vào ngôn ngữ C++, ngôn ngữ được nhiều chuyên gia phát triển phần mềm sử dụng phần lớn. Những người này lấy những điều hay của C++ và bỏ đi những cái dở, rồi phát triển thành một ngôn ngữ có thể chạy trên đa cấu hình. (Tôi tạm hiểu chữ platform là nền tảng, cấu hình. Nên hiểu theo khái niệm.)
Java là ngôn ngữ hướng đối tượng( Object-Oriented). Có nghĩa là chúng ta làm việc với vài lọai đối tượng và gán hành động cho chúng. Điều này khác với lập trình thủ tục nơi chúng ta gán đối tượng vào một số quy trình. Java cũng là một ngôn ngữ phải được biên dịch, nghĩa là chương trình được viết dưới dạng văn bản, rồi được biên dịch thành chương trình máy tính với các mật mã mà chúng ta không đọc được trước khi thi hành.
Trên đây chỉ là các định nghĩa cơ bản để chúng ta có thể phân biệt sự khác nhau giữa Java và Javascript. Dĩ nhiên đây không phải là hòan tòan những gì mà chương trình hướng đối tượng Java đòi hỏi. Vì vậy bài viết không dành cho các cao thủ về lập trình Java. (mà chỉ dành cho những người như tôi chẳng hạn).
2-JavaScript:
Javscript không liên quan gì đến Java. Nguyên thủy, Javascript còn gọi là LiveScript, được phát triển bởi Brenda Eich của Tập đòan Netscape vào năm 1995 và được tích hợp vào Netscrape Navagaror phiên bản thử nghiệm 2.0. Javascript là ngôn ngữ lập trình. Nó có thể chạy trên hầu hết các máy tính và phần cứng độc lập. Ngôn ngữ này được tích hợp trực tiếp vào trình duyệt. Javascript làm trang web thêm hấp dẫn và sinh động, biến một trang Web tĩnh(static) HTML thành một trang Web động (dynamic). Nó có khả năng truy cập nhiều đối tượng trong tài liệu viết bằng HTML và làm cho chúng họat động. Javascript là ngôn ngữ dựa vào đối tượng(Object-based language). Có nghĩa là nó dùng nhiều ý niệm của lập trình hướng đối tượng (Object-Oriented programming), nhưng nó không hòan tòan hướng theo đối tượng. Về cú pháp, Javascript tương tự như C, Perl và Java...ví dụ mệnh đề lặp if, while, for, tương tự nhau.
Javascript cho chúng ta nhiều khả năng điều khiển trang Web. Trong khi đó, Java đơn giản chỉ dùng tài liệu như một môi trường để chạy các ứng dụng từ đó. Javascript là ngôn ngữ viết sao chạy vậy. Nghĩa là nó được viết và chạy theo các đọan codes. Các codes này không được biên dịch ra thành mã máy tính như Java. Do đó, khác với Java, Javascript không cần chuyển mã trước khi trình duyệt có thể hiểu và thực thi nó, đối với các trình duyệt hỗ trợ script(IE4 hoặc cao hơn). Khi một trang Web được yêu cầu, server sẽ chuyển toàn bộ mã viết trong trang đó (bao gồm cả HTML codes và Javascript Codes) về trình duyệt và trình duyệt sẽ dịch các mã HTML cho đến khi đụng mã khai báo Javascript, trình duyệt sẽ dịch các mã Javascript và khi gặp tag đóng script, trình duyệt tiếp tục dịch các mã HTML. Do đó, trong một trang gồm nhiều Javascript, đôi khi gặp lỗi scripting và bạn sẽ thấy lỗi đó được thông báo ở dưới thanh tình trạng (status bar) của trình duyệt.
Đến đây, chúng ta đã có cơ sở về nguyên thủy và mục đích của Javascript. Từng bước, từng bước chúng ta sẽ ứng dụng khả năng mạnh mẻ của Javascript và trang web. Chúng ta có thể làm được gì. Bạn hãy xem các tooltip khi di chuyển chuột lên một mục bên thực đơn trái, hoặc click vào một thư viện và các mục nhỏ mở ra. Hoặc những băng rôn chạy ngang hoặc từ dưới lên trong trang chính, ... và vô số các ứng dụng khác nữa.
Tài liệu có tại http://kcc.net.vn